Medycyna mięśniowo-szkieletowa wywodzi się z tzw. medycyny ortopedycznej ("orthopaedic medicine") rozwiniętej przez słynnego brytyjskiego internistę i ortopedę, Jamesa Cyriaxa), medycyny manualnej i technik badania stosowanych w osteopatii. Współcześnie zakres zainteresowania medycyny mięśniowo-szkieletowej bardzo się rozszerzył i obejmuje leczenie chorób układu ruchu w każdym wieku. Dzisiejsza medycyna mięśniowo-szkieletowa korzysta z doświadczeń ortopedii, medycyny bólu, rehabilitacji i fizjoterapii, anatomii funkcjonalnej, neurofizjologii, biomechaniki, a także neurologii i medycyny ogólnej. Stosuje jedynie te metody, które oparte są na zasadach EBM (medycyny opartej na faktach).

Lekarz medycyny mięśniowo-szkieletowej posługując się badaniem ortopedycznym, neurologicznym i manualnym, analizuje subtelne zmiany w układzie ruchu, które zachodzą wskutek procesów chorobowych, urazów, przeciążeń, a także pod wpływem długotrwałego bólu. Badanie obejmuje nieraz okolice bardzo odległe od bolesnego miejsca. Analiza wyników badań dodatkowych i obrazowych nigdy nie wyprzedza ani nie zastępuje badania fizykalnego. Lekarz tej specjalności wychodzi z założenia, że przyczyn bólu w układzie ruchu może być bardzo wiele, dlatego w leczeniu należy nieraz korzystać z wiele metod ( np. farmakologicznych i fizykalnych), połączonych w spójny i oparty na rzetelnej wiedzy protokół postepowania. Niekiedy wymagane jest bardziej specjalistyczne postepowanie. Aby wykonać te czynności często nie trzeba odwiedzać wielu miejsc i specjalistów.